بذر به گوشه اي از گياهان زمينه دقت در كشاورزي و باغباني گفته مي شود كه قوي هست به تكثير و ايجاد مثل آن گياه منجر شود . در كشاورزي به هر بخش از گياه كه بتواند نسل ديگري از به عبارتي گياه را توليد نمايد بذر مي گويند .
بذر ساخت شده از رويه جنسي تخم گياه هست و از رويه غير جنسي از شيوه هاي باززايي، ريزم، استولون، سوخ (پياز) و . . . ميباشد .
عدم توجه در تهيه و خريد بذر، كار توليد را با شكست مواجه مي نمايد هزينه اي كه يك كشاورز در طول عمليات كاشت، داشت و برداشت اعم از هزينه كارگر، آب، كود و سم بايستي بپردازد احتمال داراست به صد برابر ارزش بذر برسد، از طرفي چناچه به هر كدام از اين دست اندركاران خاطره شده توجه كمتري شود توليد متاع به به عبارتي اندازه كم توجهي زير مي آيد البته عدم اعتنا در تهيه و تهيه و تنظيم و خريد بذر ممكن هست به نابودي و يا قابل به كار گيري نبودن كل مال تمام شود . در حالتي كه شايسته ترين قطعه زمين براي كاشت در نظر گرفته شود و بيشترين مراقبت در داشت و برداشت به كار آيد ولي از بذر با ويژگي ها خوب به كار گيري نشود كار ساخت با باخت رو به رو مي گردد .
مكانيزه شدن كاشت و برداشت فرآورده با ماشين هاي برداشت و مورد جنگ با آفات و امراض و ناچيز آبي، بنگاه هاي ساخت بذر را برآن داشته مي باشد تا بذر هاي خويش را متناسب با منظور هاي تكنولوژي جديد بذرهاي با خصوصيات پا كوتاه، پا بلند، قليل فرآورده لبريز كيفيت، مالامال فرآورده كم كيفيت، مقاوم به امراض و آفات، رنگ ها و طعم هاي گوناگون توليد كنند و به همين علت بذرهاي عالي پاره اي گران هستند كه ولي افزايش كارايي و بالا بودن كيفيت متاع هزينه را جبران مي كند .
درشتي بذر يك عدد از عوامل مرغوبيت بذر شناخته شده مي باشد تست بها بذر اولين علامت هاي ارزش بذر از جرم هزار دانه، بو و رنگ در تيم بذر معلوم مي شود . همينطور بذر بايد كاملا رسيده و مواد غذايي حتمي را براي جنين همراه داشته باشد . علامت ها ديگر بذر خوب را مي توانايي از آزمايش هاي بعدي انتخاب كرد . از گزاره كارداران مرغوبيت بذر، قوه و توانايي ناميه بذر مي باشد كه عبارت ميباشد از درصد بذرهايي كه جوانه زده و سبز مي شود . بضاعت و توان ناميه و سرعت جوانه زني بذر را مي بضاعت با شمارش درصد بذر هاي سبز گرديده در يك مقطع برهه زماني معلوم به تيتر مثال 10 تا 15 روز انتخاب كرد . تعيين قوه ناميه بسيارساده ميباشد و با وسايلي نظير پارچه مرطوب، ورقه خشك كن و غيره تعداد معيني براي مثال 10 يا اين كه 100 عدد بذر را در دماي اتاق سبز مي نمايند و درصد آن را گزينش مي نمايند .
قوه ناميه بذر بستگي به عامل ها پايين دارد: - وزن هزار دانه ( درشتي يا اين كه اين كه ريزي بذر) بخش اعظم وقت ها مشاهده مي شود كه بذرهاي ريز و ضعيف در مجموعه اي از بذر مشخص، داراي قوه ناميه كمتري مي باشد و بوته هاي ضعيف مال كمتري ساخت مي نمايد . بدين ترتيب درشتي بذر يك عدد از استدلال ها مرغوبيت بذر شناخته گرديده مي باشد و در آزمايشگاه با شمارش هزار دانه از بذر و وزن كردن آن درشتي بذر را مشخص و معلوم مي كنند .
-
سن بذر رابطه سن بذر با قوه ناميه به اين صورت مي باشد كه هر قدر فاصله بازه برداشت تا افشاندن به عبارتي بذر عمده باشد، حتما قوه ناميه بذر كمتر خواهد بود . اما در‌صورتي‌كه بذري در وضعيت آب و هوايي مساعد توليد شده باشد و كثيف و آلوده به آفات و امراض نباشد و در حالت انبار مناسب يعني در محفظه سرد و كم آب هم مراقبت گرديده باشد مي تواند بر حسب جور بذر، برهه زماني هنگامي از 1 تا 8 سال قوه ناميه خويش را محافظت نمايد .
-
خلوص بذر بذر مرغوب و با كيفيت بايد پاك و عاري از مواد خارجي باشد . معمولا همپا با بذر مواد فرنگي از قبيل: كاه، شن، بذر علف هاي هرز و بذر مدل هاي ديگر يافت مي شود كه اين مقدار نبايد بيش از حد استاندارد باشد .
-خلوص ژنتيكي بذر اكثري از سبزي ها به راحتي با انواع نامرغوب و يا اين كه ماشين تلقيح مي شوند و خواص و مرغوبيت خود را از دست مي دهند .
سالم بذر سالم و مقاوم بودن بذر يكي ديگر از ويژگي ها بذر مرغوب مي باشد و مي بايست از بذرهاي مقاوم و ضدعفوني گرديده براي افشاندن به كارگيري كرد . رنگ، در صد رطوبت، عطر و درخشندگي بذر از استدلال ها ديگري مي‌باشند كه مي توان و بضاعت به كمك آن ها بذر مرغوب را تشخيص بخشيد .
بذرمرغوب و با كيفيت مي بايست پاك و عاري از مواد فرنگي باشد توصيه هاي ضروري براي تهيه بذر مرغوب و با كيفيت 1- ديده شده است كه هنگام كنترل مزرعه، درصورت وجود علف هرز، برخورد جدي با پيمانكار به عمل نمي آيد و تيتر مي كنند كه هنگام برداشت، علفهاي هرز برداشت نخواهدشد و يا به بهانه كنترل نهايي بذور برداشت گرديده به وسيله اداره كنترل و گواهي بذر جديتي در پاك نمودن مزرعه به كار نمي آيد كه اين ريسك به زيان پروسه توليد بذر منتهي مي گردد .
2- پس از صدور گواهي مزرعه عمليات برداشت نيز زير چك مستقيم قرارگيرد تا با به كار گيري از ابزار و ماشين هاي نامناسب از گزاره كمباينهاي گندم بذر نامرغوب تهيه نشود .
3- پس از خرمن كوبي و تأييد نهايي بذر از سوي مركز كنترل و گواهي بذر، بلافاصله بذور به انبارهاحمل و در شرايط مناسبي انبار گردد .
4- كوشش شود تا با ايجاد انگيزه هاي مادي و ايجاد جاذبه اقتصادي و يادگرفتن پيمانكاران رضايت و مهارت آن ها براي توليد بذر فراهم گردد .