بذر به چكيده از گياهان مسئله توجه در كشاورزي و باغباني گفته ميشود كه قادر است به تكثير و توليد نظير آن گياه باعث شود . در كشاورزي به هر بخش از گياه كه بتواند نسل ديگري از همان گياه را ايجاد نمايد بذر مي گويند .
بذر ساخت گرديده از رويكرد جنسي تخم گياه هست و از رويكرد غير جنسي از طرق باززايي، ريزم، استولون، سوخ (پياز) و . . . ميباشد .
عدم
توجه در تهيه و خريد بذر، كار توليد را با ناكامي مواجه مي كند هزينه اي كه يك كشاورز در ارتفاع عمليات كاشت، داشت و برداشت اعم از هزينه كارگر، آب، كود و سم بايد بپردازد احتمال دارد به صد برابر ارزش بذر برسد، از طرفي چناچه به هر كدام از اين عوامل ياد گرديده اعتنا كمتري شود ايجاد متاع به همان ميزان ناچيز توجهي ذيل مي آيد اما عدم اعتنا در تهيه و تنظيم و خريد بذر ممكن است به نابودي و يا قابل استعمال نبودن كل متاع تمام شود . در حالتي كه شايسته ترين قطعه زمين براي كاشت در لحاظ گرفته شود و بيشترين نگهداري در داشت و برداشت به كار آيد اما از بذر با ويژگي ها عالي استعمال نشود فعاليت ايجاد با ناكامي رو به رو مي گردد .
مكانيزه شدن كاشت و برداشت جنس با ماشين هاي برداشت و زمينه نبرد با آفات و امراض و كم آبي، بنگاه هاي توليد بذر را برآن داشته مي باشد تا بذر هاي خود را متناسب با مراد هاي تكنولوژي تازه بذرهاي با مشخصات پا كوتاه، پا بلند، كم مال لبريز كيفيت، پر جنس ناچيز كيفيت، مقاوم به امراض و آفات، رنگ ها و مزه هاي متفاوت ساخت نمايند و به همين علت بذرهاي عالي پاره اي گران هستند كه ولي افزايش كارايي و بالا بودن كيفيت مال هزينه را جبران مي كند .
درشتي بذر يكي از عوامل مرغوبيت بذر شناخته شده است تست
بها بذر اولين نماد هاي بها بذر از جرم هزار دانه، بو و رنگ در تيم بذر معلوم مي شود . همچنين بذر بايستي تماما رسيده و مواد غذايي لازم را براي جنين همراه داشته باشد . علامت ها ديگر بذر خوب را مي بضاعت از تست هاي بعدي تعيين كرد . از گزاره كارداران مرغوبيت بذر، قوه و توان ناميه بذر مي باشد كه عبارت ميباشد از درصد بذرهايي كه جوانه زده و سبز مي شود . توان ناميه و سرعت جوانه زني بذر را مي توانايي با شمارش درصد بذر هاي سبز شده در يك مقطع دوران معين به عنوان مثال 10 تا 15 روز انتخاب كرد . تعيين قوه ناميه بسيارساده هست و با وسايلي مانند پارچه مرطوب، صفحه خشك كن و غيره تعداد معيني براي مثال 10 يا 100 عدد بذر را در دماي اتاق سبز مي نمايند و درصد آن را تعيين مي كنند .
قوه ناميه بذر بستگي به عوامل زير دارد: -
وزن هزار دانه ( درشتي يا اين كه ريزي بذر) اكثر اوقات مشاهده مي شود كه بذرهاي ريز و ضعيف در تيم اي از بذر مشخص، داراي قوه ناميه كمتري مي باشد و بوته هاي ضعيف مال كمتري توليد مي نمايد . بنابراين درشتي بذر يك عدد از عامل ها مرغوبيت بذر شناخته گرديده مي باشد و در آزمايشگاه با شمارش هزار دانه از بذر و وزن كردن آن درشتي بذر را معلوم مي كنند .
سن بذر
ارتباط سن بذر با قوه ناميه به اين فيس مي باشد كه هر قدر مسافت مقطع برداشت تا افشاندن همان بذر اكثر باشد، حتما قوه ناميه بذر كمتر خواهد بود . البته چنانچه بذري در موقعيت آب و هوايي مساعد ساخت شده باشد و آلوده و كثيف به آفات و امراض نباشد و در موقعيت انبار مناسب يعني در محيط سرد و خشك نيز مراقبت گرديده باشد مي تواند بر حسب مدل بذر، بازه هنگامي از 1 تا 8 سال قوه ناميه خود را مراقبت نمايد .
خلوص بذر
بذر مرغوب و با كيفيت بايد پاك و عاري از مواد خارجي باشد . معمولا ياور با بذر مواد خارجي از قبيل: كاه، شن، بذر علف هاي هرز و بذر مدل هاي ديگر يافت مي شود كه اين مقدار نبايد بيش از حد استاندارد باشد .
-
خلوص ژنتيكي بذر بسياري از سبزي ها به راحتي با انواع نامرغوب و يا ماشين تلقيح مي شوند و خاصيت و مرغوبيت خود را از دست مي دهند .
-
سلامت بذر سالم و مقاوم بودن بذر يكي ديگر از مشخصات بذر مرغوب مي باشد و مي بايست از بذرهاي مقاوم و ضدعفوني شده براي افشاندن به كارگيري كرد . رنگ، در صد رطوبت، رايحه و درخشندگي بذر از عامل ها ديگري مي‌باشند كه مي بضاعت و توان به كمك آن ها بذر مرغوب را تشخيص داد .
بذر مرغوب و با كيفيت مي بايست منزه و عاري از مواد خارجي باشد توصيه هاي ضروري براي تهيهبذر مرغوب و با كيفيت 1- ديده شده ميباشد كه هنگام كنترل مزرعه، درصورت وجود علف هرز، برخورد جدي با پيمانكار به عمل نمي آيد و عنوان مي كنند كه هنگام برداشت، علفهاي هرز برداشت نخواهدشد و يا به عذر كنترل نهايي بذور برداشت گرديده توسط سازمان كنترل و گواهي بذر جديتي در پاك نمودن مزرعه به فعاليت نمي آيد كه اين ريسك به زيان فرايند توليد بذر منتهي مي گردد .
2- پس از صدور گواهي مزرعه عمليات برداشت نيز ذيل ارزيابي مستقيم قرارگيرد تا با به كار گيري از ابزار و ماشين هاي نامناسب از پاراگراف كمباينهاي گندم بذر نامرغوب تهيه نشود .
3- پس از خرمن كوبي و تأييد نهايي بذر از سوي مركز كنترل و گواهي بذر، بلافاصله بذور به انبارهاحمل و در شرايط مناسبي انبار گردد .
4- كوشش شود تا با ايجاد انگيزه هاي مادي و ايجاد جاذبه اقتصادي و آموزش پيمانكاران رضايت و مهارت آن ها براي توليد بذر فراهم گردد .