پيت ماس
خاك پيت ماس از گونه اي خزه به وجود مي آيد . اين نوع خزه عموما در خاك هاي تورب دار باتلاقها ، در ابگيرهاي و به طور كل در قسمتهايي از رودخانه ها كه گل و لاي انباشته مي شود مي رويد .
اين خزه در دوره اي از حيات خود تبديل به خاك مي شود كه اين خاك پيت ماس نام دارد. در حال حاضر بهترين معادن تشكيل پيت ماس كشور استوني مي باشد .
عموما پيت ماس در مصارف عمومي نظير باغباني، گلخانه‌اي، پرورش گل و گياه كاربرد دارد.
نحوه تشكيل پيت ماس
در تشكيل پيت ماس ، تضاد شديد دما در فصول تابستان و زمستان بسيار موثر است . بدين صورت كه در زمستان در اثر سرما خاك يخ زده و در بهار و با آب شدن يخها ، خاك مملو از آب مي شود . در تابستان اين آب تا عمق زيادي از خاك خشك مي شود و همين امر باعث تجزيه نشدن مواد آلي موجود در خاك ميشود .
فوايد و مزاياي پيت ماس
پيت ماس بستر مناسبي براي كشت هر نوع بذري مي باشد .
از آنجا كه پيت ماس داراي مقادير زيادي از مواد آلي مي باشد ، استفاده از ان سبب بهبود خاك مي شود .
همچنين پيت ماس داراي قدرت زيادي جهت جذب و نگهداري آب مي باشد .
استفاده از پيت ماس ، سبب نگهداري بيشتر كود در خاك و جلوگيري از آبشويي آن مي شود .
همچنين پيت ماس از خاك در برابر فرسايش محافظت مي كند.
كوكوپيت
كوكوپيت نوعي كمپوست است كه از الياف دور ميوه نارگيل يا الياف تنه درخت نارگيل درست مي شود.كوكوپيت ويژگيهايي دارد كه باعث جذب و نگهداري رطوبت در خاك مي شود و به علت وجود همين خاصيت ، از كوكوپيت به وفور در باغباني استفاده مي شود .
به طور كلي اصلي ترين كشورهاي صادر كننده كوكوپيت ، سريلانكا و هندوستان و اكثر كشورهاي جنوب شرق آسيا مي باشند.
عموما كوكوپيت به صورت قالبي و البته قالبهاي فشرده توليد مي شود و در مقصد نهايي با اضافه كردن اب به كوكوپيت آن را تبديل به پودر كرده و آماده استفاده مي نمايند.
برخي از مزاياي كوكوپيت نسبت به موارد مشابه
1- تخلخل هوايي عالي
كوكوپيت حتي در زماني كه پر از آب شده باشد ، داراي تخلخل هوايي بسيار خوبي مي باشد كه باعث افزايش رويش ريشه، گل و ميوه در گياهان مي شود.
2- نگهداري و جذب بسيار خوب آب
ميزان جذب و نگهداري آب قالبهاي كوكوپيت فشرده 7 تا 10 ليتر آب مي باشد و در مقايسه با پيت ماس ، ميزان بيشتري آب در خود نگه ميدارد . همچنين سرعت رشد گياه با استفاده از كوكوپيت در مقايسه با پيت ماس بسيار بالاتر مي باشد.
3- ماندگاري بالاي كوكوپيت
كوكوپيت برخلاف ساير محصولات مشابه ديرتر از بين ميرود و به علت دارا بودن الياف چوبي شكل در محيط هاي كشت ، مدت زمان طولاني تر باقي مي ماند .
الياف كوكوپيت در خاك به مدت چهار تا پنج سال باقي مانده و از تراكم و فشردگي ذرات خاك جلوگيري كرده و محل مناسبي را براي رشد و توسعه ريشه فراهم مي نمايد.
كوكوپيت به نوعي بستر كشت گفته ميشود كه از الياف دور ميوه نارگيل يا الياف تنه درختان نارگيل به وجود ميايد. كوكوپيت داراي خواصي در نگهداري رطوبت و تخلخل هوايي و داراي ph مناسب است .در باغباني امروزه از كوكوپيت به فراواني استفاده ميشود. كوكوپيت اغلب از كشورهاي آسياي جنوب شرقي مانند هندوستان، سريلانكا و … وارد كشور ميشود.
كوكوپيت به صورت متراكم وارد بازار ميشود و براي اينكه قابل مصرف باشد در زمان رسيدن به مقصد با اضافه كردن آب به كوكوپيت به صورت پودر در ميايد بعد از اضافه كردن آب، به ازاي هر 1 كيلوگرم كوكوپيت فشرده 12 الي 15 ليتر كوكوپيت مرطوب بدست ميايد.
مزيت هاي كوكوپيت :
- خاك كوكوپيت طبيعي ترين تهويه كننده است و از سخت شدن خاك جلوگيري ميكند و باعث افزايش تخلخل خاك ميشود
- ظرفيت نگهداري بسيار خوب آب كوكوپيت در مقايسه با پيت ماس نياز به آبياري كمتري (تا۶۵٪) دارد. كوكوپيت نسبت به پيت ماس رطوبت را به خود جذب و گياه به سرعت رشد مي كند و اينكه كوكوپيت كيفيت گياه را بخصوص در شرايط آب و هوايي خشك تا زمان فروش حفظ مي نمايد.
در كوكوپيت به دليل آنكه الياف نارگيل بالاتر از سطح زمين رشد مي كند ، كوكوپيت فاقد علف هرز و هرگونه بيماريهاي ناشي از خاك در واقع بدون پاتوژم است.
ماندگاري كوكوپيت تا ۴ سال قابل استفاده مجدد و برگشت است.
كوكوپيت داراي ph خنثي تا كمي اسيدي است و براي گياهان مناسب است
• مقدار بالاي ليگنين در كوكوبيت توسعه ميكروارگانيسمهاي مطلوب را تشويق ميكند.
از كوكوپيت ميتواند بعنوان يك محيط كشت بدون خاك در هيدروپونيك استفاده كرد
• كوكوپيت كاملاً آلي است. هيچ گونه تاثير نامطلوبي بر محيط زيست ندارد.
كوكوپيت مناسبترين جايگزين براي پيت موس, پرليت , پشم سنگ ,سنگ خلل و فرج دار (Pumice) , خاك رس ,و ورميكو ليت منبسط شده ميباشد.
كوكوپيت از لحاظ فيزيكي مقاوم است و به كندي تجزيه ميشود وزماني كه كوكوپيت 10 ساله است شروع به تجزيه شدن ميكند
براساس تحقيقات به عمل آمده بهترين ماده كاملا ارگانيك براي كشت ، جوانه زني و نگهداري گياه (به خصوص گياهان آپارتماني است) خاك پيت ماس است كه به فراواني در سطح حرفه اي مورداستفاده قرارمي گردد.
خاك پيت ماس مخلوطي از مواد آلي تجزيه نشده به ضخامت مختلف با كمي مواد معدني(رس،سيلت، شن) است و در زيرلايه هاي خاك به صورت رنگ سياه تكامل يافته مشاهده مي گردد . در خاك پيت ماس مواد آلي تجزيه نشده عموماً از شاخ و برگ درختان در زمين هاي كم شيب مناطق جنگلي و ارتفاعات پست و يا ريشه ، ساقه و برگ گياهان علفي در مناطق مرتعي تشكيل يافته است.
خاك پيت ماس در شرايط زير تشكيل ميشود:
لازمه تشكيل شدن خاك پيت ماس اين است كه بايد بين فصول سال اختلاف شديد حرارتي و دما وجود داشته باشد , به عبارت ديگردر خاك در فصل زمستان يخ بسته ، در اثر ذوب شدن يخ در فصل بهار خاك از آب اشباع شده و تا عمق زيادي درتابستان خشك مي شود و همين رويه باعث ميشود كه مواد آلي خاك تجزيه نشود. اين خاك ها قديمي و در طول دوره بعد از يخبندان به وجود آمده اند و مناطق فعلي براي تشكيل آن ها مناسب نمي باشد .
خاك پيت ماس در موارد زير كاربرد دارد:
خاك پيت ماس براي كشت بذر بستر بسيار مناسبي است
خاك پيت ماس كود را در خود نگه ميدارد و از آبشويي آن جلوگيري ميكند
خاك پيت ماس باعث حفاظت از خاك در برابر فرسايش ميشود
در بسته بندي هاي متنوع كود پيت ماس قابل عرضه ميباشد
افزايش درصد ماده آلي در خاك پيت ماس باعث بهبود بخشيدن در ساختمان خاك مي گردد
در خاك پيت ماس ظرفيت نگهداري آب بالاست. تا جايي كه قادر است به ازاي وزن خشك خودش آب را نگهدارد و بتدريج آب را در اختيار گياه بگذارد.
از خاك پيت ماس در خاكهاي سنگين و رسي استفاده ميشود كه باعث نرم و سست شدن خاك ميشود و همچنين در رشد بهتر ريشه تاثير دارد
خاك پيت ماس را بر اساس عمق و ميزان كربن ميتوان تقسيم بندي كرد :
خاك پيت ماس كم عمق كه ضخامتي كمتر از 60 سانتيمتر دارد .
خاك پيت ماس عميق كه ضخامتي بين 80-100 سانتيمتر دارد .
خاك پيت ماس خيلي عميق كه ضخامتي بيشتر از 100 سانتيمتر دارد .
خاك پيت ماس فقير از كربن كه كمتر از 6% كربن دارد .
خاك پيت ماس متوسط با ميزان كربن بين 6 تا 8 درصد
خاك پيت ماس با كربن آلي كه حاوي بيش از 10 درصد كربن مي باشد